
هوش مصنوعی؛ تهدیدی جدی برای آینده نیروی کار!
بااینکه هنوز مفهوم هوش مصنوعی چندان در اقتصاد ایران جا نیفتاده وبسیاری افراد هوش مصنوعی را منحصر به چت های پرسش وپاسخی می دانند، اما در جهان این فناوری طوری رو به گسترش است که در حال متحول کردن غافلگیرانه اقتصاد جهان است.
به گزارش تجارت ایدهآل، بانک دیبیاس سنگاپور به عنوان بزرگترین وام دهنده جنوب شرق آسیا بااستفاده از ظرفیت های هوش مصنوعی ۴ هزار نفر از نیروی کار خود کم کرده است
بااینکه هنوز مفهوم هوش مصنوعی چندان در اقتصاد ایران جا نیفتاده وبسیاری افراد هوش مصنوعی را منحصر به چت های پرسش وپاسخی می دانند، اما در جهان این فناوری طوری رو به گسترش است که در حال متحول کردن غافلگیرانه اقتصاد جهان است.
هوش مصنوعی (Artificial intelligence) (مخفف انگلیسی: AI) هوشی است که توسط ماشینها ظهور پیدا میکند؛ در مقابل هوش طبیعی که توسط جانوران شامل انسانها نمایش مییابد.
اما پیش از هرچیز باید این موضوع را دانست که کلمه هوش، نشان دهنده امکان استدلال است و اینکه آیا هوش مصنوعی میتواند به توانایی استدلال دست یابد یا خیر، خود موضوع اختلاف محققان است.
برخی منابع از اصطلاح «هوش مصنوعی» جهت توصیف ماشینی استفاده میکنند که عملکردهای «شناختی» را از روی ذهن انسانها تقلید میکنند؛ همچون «یادگیری» و «حل مسئله».
هوش مصنوعی انواع مختلفی دارد که شامل موتورهای جستجو پیشرفتهه وب (مثل گوگل و بینگ)، سامانه توصیهگر (که توسط یوتیوب، آمازون و نتفلیکس استفاده میشوند)، فهم زبان انسانها (همچون سیری، جمنای و آمازون الکسا)، خودروهای خودران (مثل تسلا)، هوش مصنوعی مولد یا خلاقیت محاسباتی (مثل چتجیپیتی یا تولید اثر هنری مانند دال-ئی و میدجرنی) وتصمیمگیری خودکار و رقابت در بالاترین سطوح سامانههای بازی استراتژیک (همچون شطرنج و گو) می شود.
هوش مصنوعی دراقتصاد
اقتصاد یکی از مهمترین حیطه هایی است که هوش مصنوعی در آن تاثیرات قابل توجهی برجای گذاشته وبا گذشت زمان وتوسعه این فناوری، این تاثیرات بیشتر هم می شود.
هوش مصنوعی تغییرات فراوانی درکسب وکارها ایجاد کرده است.به گونه ای که این فناوری از طریق اتوماسیونها یا خودکارسازی فرآیندهای مختلف مانند بازاریابی، فروش، خدمات به مشتری و مانند آن، باعث رونق بیشتر و کاهش هزینهها مخصوصا در مشاغل کوچک شده است.
هوش مصنوعی در مبادلات مالی هم کاربرد دارد.یکی از فعالیتهای مهم در مبادلات مالی، پیش بینی سهم شرکتهای مختلف است. شرکتهای خرید و فروش با کمک برخی از سیستمهای مخصوص اقدام به پیش بینی قیمتها کرده و به خرید و فروش سهام میپردازند. این موضوع زمانی که حجم شرکتها و دادههای در دسترس افزایش یابد، به سادگی قابل انجام نخواهد بود. در واقع انسان نمیتواند حجم بالای دادهها را پردازش و تحلیل و برای خرید یا فروش تصمیم گیری کند.
این فناوری همچنین در زمینه سنجش تورم و انتظارات تورمی هم کاربرد دارد.انتظارات تورمی در واقع به پیشبینی نرخ افزایش قیمتها در آینده اشاره دارد. این انتظارات از آن جایی اهمیت زیادی دارند که بر تصمیمات اقتصادی اثر میگذارند.
حالا برخی از اقتصادهای موفق در دنیا مانند ژاپن با الگوسازی پارامترهایی که به انتظارات تورمی منجر میشود، از هوش مصنوعی برای محاسبات تورمی بهره میبرند و با استفاده از این محاسبات، برای کنترل و درک بهتر رفتارهای تورمی، یک گام جلوتر هستند.
بهبود روند بانکداری و بورس هم از جمله مزایای بسیار موثر هوش مصنوعی درحیطه اقتصاد هستند.کلاهبرداری و پولشویی از جمله فعالیتهای مخربی هستند که توسط افراد در سیستمهای بانکداری انجام میشوند. یکی از مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی ارائه سیستمهایی برای جلوگیری از این فعالیتها است. علاوه بر آن ، هوش مصنوعی در بورس نیز کاربرد دارد. به کمک ابزارهای آن میتوان شاخص بورس را پیش بینی کرده و بهترین پیشنهادات را برای سرمایه گذاری دریافت کرد. علاوه بر آن مدیریت افراد و خدمات ارائه شده در بانک و بازارهای مالی مختلف به کمک هوش مصنوعی بسیار راحتتر و سادهتر میشود.
به علاوه ، در بازارهای مالی معاملات بی شماری انجام میشودو به همین دلیل تعیین قیمت در این بازارها به راحتی نیست و میتوان از هوش مصنوعی در این زمینه کمک گرفت. تفاوتی ندارد که فرآیند تعیین قیمت برای چه محصول یا خدماتی باشد، الگوریتمهای هوش مصنوعی با دقت و سرعت بالا تمام قیمتهای موجود را تعیین و پیشنهادات مزایده را بررسی میکنند.
کاهش شدید نیروهای بانکی
درنمونه ای اخیر درباره کاربرد هوش مصنوعی در صنعت بانکداری،گروه بانک دیبیاس سنگاپور اعلام کرده که قصد دارد که طی سه سال آینده حدود ۴۰۰۰ نفر از کارکنان قراردادی و موقت خود را کاهش دهد؛ زیرا هوش مصنوعی به طور فزایندهای در حال بر عهده گرفتن نقشهایی است که توسط انسانها انجام میشود.
به گزارش ایسنا به نقل از بلومبرگ، پیوش گوپتا ، مدیر اجرایی بانک دیبیاس دراین باره میگوید که این بانک که بزرگترین وام دهنده جنوب شرق آسیا است تقریبا ۸۰۰۰ تا ۹۰۰۰ نفر کارمند قراردادی دارد. این بانک نیروی کار خود را پس از پذیرش بیشتر هوش مصنوعی در سراسر تجارت کاهش خواهد داد.البته این برنامه کارکنان رسمی را تحت تاثیر قرار نخواهند داد؛ این بانک حدود ۴۱۰۰۰ کارمند دارد.
بانکهای جهانی در سه تا پنج سال آینده به دلیل ورود هوش مصنوعی به وظایفی که در حال حاضر توسط کارکنان انسانی انجام میشود، ۲۰۰ هزار نیرو را کاهش خواهند داد.
با این حال، بسیاری از شرکتها تاکید کردهاند که این تغییر منجر به تغییر نقشها توسط فناوری میشود نه اینکه به طور کلی انسانها با هوش مصنوعی جایگزین شوند.
درکناراین، بهبود دسترسی به سیستمهای مالی هم از مزایای ورود هوش مصنوعی به حیطه نظام بانکداری است.بسیاری از افراد به دلیل زندگی در مناطق دورافتاده از دسترسی به بانکها برای انجام فعالیتهای مختلف محروم هستند.
هوش مصنوعی در این زمینه بسیار کاربردی بوده و با ارائه امکانات و ابزارهای نوین، این امکانات را در اختیار افراد در تمام نقاط دنیا قرار میدهد. به این صورت کافی است این افراد یک گوشی همراه داشته باشند تا به کمک آن انواع مختلفی از فعالیتها و کارهای بانکی خود را انجام دهند. جلوگیری از فساد اقتصادی هم از مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی است. برخی از الگوهای بسیار پیچیده ارائه شده توسط هوش مصنوعی برای ذهن انسان قابل درک نیستند. پیچیدگی این الگوریتمها باعث شده تا رابطهای که میان عوامل اقتصادی و موارد فساد مالی وجود دارد، شناسایی شده و قبل از بروز فساد از آنها جلوگیری شود.
هوش مصنوعی در اقتصاد ایران
بااینکه وضعیت هوش مصنوعی ودرک اهمیت آن در اقتصاد ایران چندان مناسب نیست، اما کارشناسان بااشاره به اینکه این فناوری در آینده نزدیک به یکی از ابزارهای قدرت اقتصادی تبدیل خواهدشد، ازحاکمیت می خواهندسرمایه گذاری کافی دراین باره انجام دهد.
براساس آمار منتشره، هم اکنون شرکتهایی که در زمینه دستیار هوشمند در ایران فعالیت میکنند ۱۰۴ عدد است . بعد از حوزه دستیار هوشمند، اکثر شرکتها نیز به ترتیب از فعالان دیگر زیر بخش های هوش مصنوعی شامل خدمات دیجیتال، ذخیرهسازی و تجزیه تحلیل داده، هوشمندسازی کسبوکار و فناوری اطلاعات و فضای سایبری هستند.
بر اساس گزارش صندوق بینالمللی پول ، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۱۴۰۰ معادل ۲/۴ درصد بود که در صورت استفاده گسترده ازهوش مصنوعی ، این فناوری می تواند آن را ۲/۳ دیگر افزایش دهد.
براساس این گزارش، هوش مصنوعی قادر است بهصورت بالقوه ۱۰ میلیارد دلار به گردش مالی اقتصاد ایران اضافه کرده وهمچنین پتانسیل آن را دارد که تا سال ۱۴۰۴، بخش کشاورزی ایران را ۲۵ درصد بهبود بخشیده و همچنین هزینه خدمات درمانی ایران را تا ۳۰ درصد کاهش دهد.
این برآوردها نشان می دهد که برنامه ریزان اقتصاد ایران باید برنامه ای جامع ومدون برای استفاده از هوش مصنوعی در ساختارهای کلان وخرد اقتصاد ایران طراحی کرده و از طریق آن به افزایش رشد وبهره وری کمک کنند؛ موضوعی که کارنامه موفق بزرگترین بانک وام دهنده جنوب شرق آسیا گواهی محکم برآن است.