عوامل و راه های پیشگیری از خودکشی کدامند؟
چیزی که نباید هیچ‌گاه فراموش کرد، بُعد اجتماعی مساله خودکشی است. در بسیاری از موارد افراد احساس می‌کنند به هیچ جمعی تعلق ندارند و گویی اتصالی میان آن‌ها و جامعه نیست.
به گزارش تجارت ایده‌آل، حمید پیروی، نائب رئیس جمعیت علمی پیشگیری از خودکشی ایران در آستانه روز جهانی خودکشی (۱۰ سپتامبر ۱۹ شهریور) شکست تحصیلی، رقابت‌های آکادمیک و شکست‌های عاطفی را در بروز این مساله بسیار پررنگ عنوان کرد و گفت: در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی، فرسودگی ناشی از شیفت‌های طولانی و روبه‌رو شدن مداوم با بیماری و مرگ می‌تواند زمینه‌ساز خودکشی باشد. علاوه‌بر این، دسترسی راحت‌تر به داروهای کشنده یا مکان‌های پرخطر، خود عامل مهمی برای این قشر محسوب می‌شود.
ابعاد جتماعی مساله خودکشی
پیروی با بیان این‌که عوامل خطر خودکشی به عنوان چالش جدی سلامت اجتماعی تک‌بعدی نیستند، تاکید کرد: در بخش شناختی، تحریف‌های فکری مثل سیاه و سفید دیدن یا فاجعه‌سازی می‌توانند شرایط را بدتر کنند. در حوزه رفتاری هم مواردی چون تکانشگری، مصرف مواد یا حتی الگوهای ناسالمی مثل کم‌خوابی و رفتارهای پرخطر وجود دارد که همگی ریسک خطر خودکشی را افزایش می‌دهند. در سطح هیجانی هم فرد اغلب با احساساتی مثل ناامیدی، بی‌ارزشی و درماندگی روبه‌رو می‌شود. عوامل زیستی خودکشی هم وجود دارد، از جمله تغییرات هورمونی در زنان (دوران پس از زایمان یا یائسگی)، زمینه‌های ژنتیکی یا اختلالات خلقی.
البته به گفته این مسئول چیزی که نباید هیچ‌گاه فراموش کرد، بُعد اجتماعی ماجراست. در بسیاری از موارد افراد احساس می‌کنند به هیچ جمعی تعلق ندارند، گویی اتصالی میان آن‌ها و جامعه وجود ندارد.
نائب رئیس جمعیت علمی پیشگیری از خودکشی ایران در ادامه بیان کرد: برخی‌ها حس می‌کنند سربار خانواده یا اطرافیانشان هستند و برخی تصور می‌کنند در مسائل اجتماعی نادیده گرفته می‌شوند یا صدای آن‌ها شنیده نمی‌شود. زمانی که انسجام اجتماعی کاهش پیدا می‌کند و حمایت اجتماعی کافی وجود نداشته باشه، آسیب‌پذیری هم بیشتر می‌شود. این تجربه حتی می‌تواند در برخی گروه‌های قومی یا اجتماعی شدیدتر باشد چون فرد حس می‌کند با تبعیض یا طرد مواجهه است.
او ادامه داد: زمانی که می‌خواهیم از عوامل خطرخودکشی صحبت کنیم، باید همه این ابعاد را در کنار هم ببینیم. ترکیبی از احساسات، افکار، رفتارها، شرایط اجتماعی و زمینه‌های زیستی که وقتی روی هم انباشته می‌شوند، با افزایش خطر خودکشی مواجه هستیم.
به تاکید این مسئول در آستانه روز جهانی خودکشی، همایش علمی – تخصصی با محوریت «پیشگیری از خودکشی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی – ارتقاء آگاهی تا مداخلات موثر» دوشنبه ۱۷ شهریور در سالن همایش‌های بین‌المللی رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار خواهد شد. این همایش تلاشی است برای گردهم‌آوردن صاحب‌نظران به‌منظور تدوین راهکارهای مؤثر در حوزه پیشگیری.