کابوس اقتصادی دوباره تکرار شد/قیمت میوه اوج گرفت
افزایش بی‌سابقه قیمت کیوی در آستانه شب عید، شوک بزرگی به بازار میوه وارد کرده است؛ کاهش تولید، هزینه‌های سنگین باغداری و نبود نظارت بر بازار، از عوامل اصلی این گرانی محسوب می‌شوند.
به گزارش تجارت ایده‌آل، کیوی، این میوه پرطرفدار، این روزها به یکی از گران‌ترین محصولات بازار تبدیل شده است. افزایش سه‌برابری قیمت کیوی نسبت به سال گذشته، هم باغداران را درگیر کرده و هم مصرف‌کنندگان را در شوک فرو برده است. در حالی که تا چند ماه پیش، این محصول با قیمت معقولی در بازار عرضه می‌شد، اکنون در برخی از فروشگاه‌های شهرهای بزرگ، قیمت هر کیلوگرم کیوی به بالای ۱۲۰هزار تومان رسیده است.
علل افزایش قیمت کیوی
اما چه عاملی باعث این جهش ناگهانی قیمت شده است؟ آیا تولید کاهش یافته است یا دلالان و واسطه‌ها بازار را در انفجار قیمت کنترل می‌کنند؟ برخی از باغداران می‌گویند که کاهش شدید تولید و افزایش هزینه‌های نگهداری باغات، باعث بالا رفتن قیمت تمام‌شده محصول شده است. از سوی دیگر، کارشناسان کشاورزی و اقتصادی معتقدند که نبود نظارت بر بازار و سودجویی واسطه‌ها، نقش پررنگ‌تری در این افزایش قیمت دارد.
تجربه یک باغدار
در میان درختان کیوی، علی کاظمی، باغدار قدیمی تنکابن، با نگاهی خسته زیر سایه یکی از درخت‌ها ایستاده است. زمانی که از او درباره قیمت بالای کیوی در بازار می‌پرسیم، می‌گوید: این قیمت‌ها برای ما نیست، برای دلال‌هاست. ما بخش عمده‌ای از کیوی‌مان را زود فروختیم، چون نمی‌توانستیم نگه داریم. هزینه‌ها بالا رفته، دستمزد کارگر، قیمت کود و سم، همه چیز چند برابر شده است.
نقش واسطه‌ها
نقش دلالان در این میان چیست؟ کاظمی می‌گوید: دلال‌ها سردخانه دارند، می‌توانند ماه‌ها صبر کنند و بعد با قیمت بالا بفروشند. کیوی‌هایی که از ما با ۶۰ هزار تومان خریدند، حالا در بازار تا ۱۵۰ هزار تومان فروخته می‌شود! بیش از دو برابر سود فقط در چند هفته، بدون هیچ زحمتی.
افزایش هزینه‌های تولید
مشکلات باغداران فقط به قیمت فروش محدود نمی‌شود، بلکه هزینه‌های تولید هم روزبه‌روز افزایش می‌یابد. کاظمی معتقد است اگر امکانات ذخیره‌سازی و فروش مستقیم برای کشاورزان فراهم شود، دست واسطه‌ها کوتاه خواهد شد: اگر کشاورزان بتوانند محصولشان را مستقیم به بازار عرضه کنند، یا حتی دولت حمایت کند، قیمت‌ها دست خودمان خواهد بود.
تحلیل کارشناسی
دکتر مجیدرضا قربانی، عضو هیأت علمی دانشگاه، به کاهش میزان تولید اشاره کرد و گفت: در سال زراعی جاری، باغات کیوی مازندران با کاهش تولید مواجه شدند. این کاهش، عمدتاً ناشی از تغییرات اقلیمی و سرمازدگی بود. اما کاهش تولید تنها یکی از عوامل است و نقش واسطه‌ها و نبود شفافیت در زنجیره توزیع نیز پررنگ است.
کنترل بازار
باقری، معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی مازندران، به دلایل کاهش تولید کیوی و افزایش هزینه‌های تولید اشاره کرد. او بر اهمیت اتخاذ سیاست‌گذاری‌های بلندمدت برای جلوگیری از تکرار بحران‌ها تأکید کرد.
عوامل افزایش قیمت کیوی جزئیات
| کاهش تولید | تغییرات اقلیمی و سرمازدگی |
| افزایش هزینه‌های تولید | نهاده‌های کشاورزی، کارگر، آب و برق |
| نقش واسطه‌ها | ایجاد کمبود مصنوعی و افزایش قیمت |
در نهایت، باغداران خواستار تغییرات و سیاست‌گذاری‌های مؤثرتری برای بهبود وضعیت کنونی بازار کیوی هستند.